Metaverse là gì và tại sao nó lại gây tranh cãi như vậy?

Không biết từ đâu hay từ bao giờ, metaverse đã đồng thời trở thành một chủ đề gây hứng thú và tranh cãi trong vài tháng qua. Trong khi các công ty như Facebook (hoặc Meta) và Microsoft dự đoán rằng một ngày nào đó metaverse sẽ thay thế Internet, các nhà phê bình cho rằng đó là một mánh quảng cáo tiếp thị không bao giờ có ánh sáng. Vì vậy, trong bài viết này, hãy cùng khám phá metaverse là gì, nó có thể ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của chúng ta trong tương lai và tại sao nó lại là một chủ đề gây tranh cãi trong thời gian gần đây.

Metaverse là gì?

Metaverse là từ thông dụng mới nhất đã nắm bắt được trí tưởng tượng của ngành công nghệ và có tiềm năng đáng kể trong việc tạo cơ hội phát triển to lớn cho các nhà tiếp thị, bằng cách cho phép họ cung cấp trải nghiệm kỹ thuật số tương tác và nhập vai thông qua ảnh đại diện kỹ thuật số. Ví dụ: bạn có thể ghé thăm ngôi nhà ảo của một người bạn bằng cách sử dụng tai nghe VR hoặc tham dự các buổi hòa nhạc và hội nghị kỹ thuật số với kính VR.

Theo như CEO Satya Nadella của Microsoft nói thì metaverse về cơ bản giống như việc kết hợp giữa đời sống và game với nhau. Chúng ta sẽ sớm có thể ngồi chung phòng họp, hoặc gặp gỡ nhau chỉ với ảnh 3 chiều nhưng vẫn giống như thế giới thực.

Hiện tại, một số công ty công nghệ lớn đã nhảy vào cuộc đua công nghệ nhằm đứng đầu trong thế giới ảo này, đôi khi với những tầm nhìn khác nhau. Các công ty truyền thông xã hội như Facebook là một trong những người ủng hộ metaverse lớn nhất hiện nay, tuyên bố rằng công nghệ này sẽ cách mạng hóa cách nhiều người trong chúng ta giao tiếp trong xã hội vào cuối thập kỷ này. Thậm chí, Facebook còn đổi tên công ty thành meta để ủng hộ metaverse một cách công khai.

Microsoft tin rằng metaverse có thể làm cho công việc từ xa trở nên cá nhân hơn thông qua Microsoft Teams. Trong khi đó, các nhà phát triển trò chơi điện tử như Epic Games hy vọng sẽ tạo ra những thế giới độc đáo hơn so với những gì có thể xảy ra trong thế giới thực. Cuối cùng, những người ủng hộ công nghệ phi tập trung này tuyên bố rằng nó có thể cho phép quyền sở hữu kỹ thuật số và toàn bộ nền kinh tế ảo.

Vì vậy, ngoài những tiềm năng nó mang lại, metaverse cũng mang theo khá nhiều tranh cãi trong cộng đồng. Có người cho rằng nó sẽ thống trị, cũng có người cho rằng nó không có tiềm năng nào.

Khi nào thì metaverse sẽ ra mắt?

Nếu xét về nhiều mặt thì chúng ta sẽ mất khoảng vài năm nữa mới có thể tiếp cận với metaverse dù cho một số nền tảng xây dựng đã có sẵn từ lâu. Mặc dù công nghệ VR đã trở nên phổ biến và rẻ hơn so với lúc trước nhưng vẫn còn khá nhiều điều bất cập. Ngoài ra, chúng ta vẫn chưa có nhiều tiến bộ trong công nghệ để có thể đưa thế giới ảo vào thực tế tới mức có thể thay thế nó.

Tuy nhiên, nhiều ngành công nghiệp phần mềm tự tin rằng các ứng dụng hấp dẫn là tất cả những gì cần thiết để thúc đẩy người dùng đến với metaverse. Nhiều công ty đã đầu tư số tiền đáng kể vào công nghệ này. Ví dụ, Meta đã mở Horizon Worlds và Workroom vào cuối năm 2021, cho phép người dùng tai nghe Quest VR của nó tham gia các không gian xã hội được chia sẻ và cộng tác trong các phòng họp ảo.

Trong khi đó, Decentraland là một thế giới ảo được xây dựng dựa trên mạng Ethereum phi tập trung, có nghĩa là nền tảng này phần lớn được kiểm soát bởi người dùng thay vì một công ty đơn lẻ. Bạn chỉ cần có trình duyệt web để khám phá thế giới 3D của Decentraland, tham dự lễ hội và chơi trò chơi trong vũ trụ. Nó cũng cung cấp một thị trường ngang hàng, nơi bạn có thể mua và bán các mảnh đất ảo bằng việc sử dụng tiền điện tử Mana của nó.

Samsung thậm chí còn có không gian riêng của mình ở Decentraland mang tên 837X. Nó được mô phỏng theo vị trí hàng đầu của công ty ở Thành phố New York, hoàn chỉnh với một rạp chiếu dành cho các sự kiện ra mắt như Samsung Unpacked.

Tại sao metaverse lại gây tranh cãi như vậy?

Sự mơ hồ xung quanh metaverse đã khiến nó bị chỉ trích khá nhiều. Không có sản phẩm hoặc mục tiêu hữu hình nào trong tầm mắt, công nghệ hiện tại không chỉ là một từ thông dụng. Metaverse có thể có các ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào người bạn yêu cầu.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định Meta (Facebook) hiện nay có 3 vấn đề chính cần giải quyết. Đầu tiên là họ đang mất dần người dùng trước sự cạnh tranh của các mạng xã hội khác như Tiktok. Tiếp đó, việc Apple sửa đổi quy định về thông tin cá nhân khiến Facebook gặp khó để thu lợi từ quảng cáo. Cuối cùng, bài toán Metaverse (Vũ trụ ảo) mà Mark Zuckerberg đang tất tay đầu tư để tìm lối thoát cho công ty dường như chưa thấy dấu hiệu khởi sắc nào.

Một điểm chỉ trích khác là một số thành phần cốt lõi có trong metaverse đã tồn tại trong một thời gian dài.

Đặc biệt, thế giới ảo và hệ sinh thái trực tuyến đã tồn tại gần hai thập kỷ dưới dạng trò chơi trực tuyến nhiều người chơi (MMO). Ví dụ: Second Life cho phép bạn tạo hình đại diện, tương tác với những người khác trong không gian mạng xã hội chia sẻ và thậm chí thu thập tiền tệ trong trò chơi từ năm 2003. Trong khi đó, VRChat luôn nằm trong số những trò chơi thực tế ảo được chơi nhiều nhất trên Steam, với hàng chục nghìn người chơi đăng nhập mỗi ngày.

Cuối cùng, nếu metaverse muốn đạt được thành công, nó cần phải thu hút được nhiều người dùng hơn là chỉ các game thủ. Tuy nhiên, có một điều rõ ràng là: với số tiền đầu tư và sự ủng hộ của nhiều người, metaverse sẽ vẫn là cơn sốt trong một thời gian dài.

Xem thêm: ReviewOS