Rủi ro AI làm tăng gian lận thi cử, đạo văn

Công ty trí tuệ nhân tạo OpenAI vừa mới công bố chatbot mới mang tên ChatGPT, có khả năng viết luận văn, kịch bản, gõ code và giải toán như người thật.

Với khả năng có thể trả lời mọi câu hỏi mà người dùng đặt ra, chatbot này hứa hẹn sẽ trở thành công cụ hữu hiệu phục vụ trong lớp học, đặc biệt là ở những nơi số lượng giáo viên hạn chế.

Song, nhiều giáo viên lại lo ngại ChatGPT sẽ bị lợi dụng để làm bài tập thay cho Wikipedia, làm giảm sút kỹ năng đọc, viết và nghiên cứu của học sinh.

Tin lầm vào AI

"Học sinh sẽ lạm dụng chatbot của OpenAI vì cho rằng nó biết mọi thứ. Công nghệ này được giới thiệu như thể rất uy tín, khiến mọi người dễ dàng tin lầm", Austin Ambrose, giáo viên tại trường trung học ở Idaho (Mỹ), nói.

Theo Forbes, chỉ sau vài tuần ra mắt, ChatGPT đã được ứng dụng rộng rãi với hơn 1 triệu người đăng ký mới. ChatGPT được huấn luyện dựa trên đánh giá của người dùng và bộ dữ liệu khổng lồ lấy từ sách vở hay Internet.

Nhưng không phải tất cả thông tin chatbot này đưa ra đều chính xác. Nó có thể sẽ không trả lời được những vấn đề nóng sốt, mới diễn ra vì bộ dữ liệu chỉ cập nhật đến năm 2021. Bên cạnh đó, ChatGPT còn gặp khó khăn với những câu hỏi dài, nhiều ký tự.

Thuật toán của nó còn có thiên kiến với một số vấn đề. Chính CEO Sam Altman của Open AI cũng thừa nhận hạn chế của ChatGPT. "ChatGPT vẫn còn nhiều thiếu sót nhưng lại khiến mọi người cho rằng nó hoàn hảo. Vì thế, không nên phụ thuộc vào chatbot này cho những vấn đề quan trọng", ông chia sẻ.

Do đó, giáo viên cho rằng các học sinh không nên lạm dụng ChatGPT mà cần quan tâm đến nguồn gốc thông tin và trích dẫn tài liệu trong các văn bản khoa học.

"Internet có rất nhiều thông tin sai lệch. Điều này rất nguy hiểm đối với ngành giáo dục và ảnh hưởng xấu đến bọn trẻ. Vì thế, giáo viên cần dạy chúng nên làm và không được làm gì khi tìm kiếm kiến thức", Beverly Pell, từng làm giáo viên tại bang California, chia sẻ.

Khi những công nghệ như AI ngày càng phát triển, học sinh cũng dần ứng dụng chúng trong việc học, thậm chí sớm hơn cả giáo viên.

Theo Natalie Crandall, giám đốc tại khối trường học Kipp New Jersey, những nhà giáo dục do đó cần theo kịp các xu hướng công nghệ, sử dụng thiết bị trong và ngoài lớp học. Họ cũng nên hướng dẫn học sinh sử dụng chúng đúng cách.

Qua mặt các phần mềm đạo văn

Song, không phải trường học nào cũng có thể thay đổi để thích nghi với chatbot dựa trên AI như ChatGPT.

"Khó khăn không chỉ đến từ chương trình giảng dạy mà còn là do mô hình trường học không tạo điều kiện cho các giáo viên mang công nghệ mới lên lớp học", chuyên gia Crandall cho biết.

Theo ông, AI hiện vẫn được sử dụng trong môi trường học thuật nhưng chỉ bao gồm vài tác vụ cụ thể như sửa lỗi ngữ pháp, giải toán đơn giản thay vì thực hiện nhiều nhiệm vụ có độ phức tạp cao như ChatGPT nên độ chính xác sẽ cao hơn.

"Tôi nghĩ sẽ thật tốt nếu chúng ta có thể tạo ra một chương trình giúp học sinh nhận được đánh giá, nhận xét bài tập ngay tức thì vì các giáo viên không thể quan tâm đầy đủ đến từng em một", chuyên gia chia sẻ.

Forbes cho biết hiện giáo viên thường xác minh độ tin cậy của các bài luận học sinh bằng cách sử dụng những phần mềm phát hiện đạo văn như Turnitin. Ứng dụng này đối chiếu văn bản với cơ sở dữ liệu nguồn, tìm ra được những nội dung sao chép và tỉ lệ trùng lặp trên mỗi bài.

Nhưng nếu học sinh sử dụng ChatGPT, Turnitin sẽ không thể phát hiện vì thông tin từ chatbot AI mới chưa được cập nhật vào bộ dữ liệu gốc. Những thông tin được sao chép từ ChatGPT sẽ đánh lừa phần mềm phát hiện đạo văn.

Theo ông Stephen Parce, hiệu trưởng trường trung học tại bang Colorado, điều này buộc các giáo viên phải thêm một bước trong quá trình chấm là đối chiếu câu trả lời của AI với bài làm của học sinh, gây tốn thời gian và công sức.

Bên cạnh đó, ChatGPT cũng có thể làm thui chột những kỹ năng quan trọng như đọc, hiểu, viết.

"Nếu có sẵn một công cụ như ChatGPT, quy trình đánh giá khả năng viết của học sinh sẽ không còn hiệu quả vì bài làm không thể hiện thực chất khả năng của chúng", bà Whitney Shashou, nhà sáng lập của công ty tư vấn giáo dục Admit NY, nhận định.

Nhưng nhiều nhà giáo dục cho rằng ChatGPT vẫn có thể trở thành công cụ hữu hiệu dùng trong lớp học hơn là rủi ro đe dọa đến công việc của các giáo viên. Chatbot AI sẽ giúp học sinh khi chúng bí ý tưởng hay cần tham khảo những tài liệu liên quan đến bài tập.

Những thông tin cần thiết sẽ luôn có sẵn khi học sinh cần, khuyến khích chúng chủ động nghiên cứu và xác minh thông tin.

"Mục tiêu lớn nhất là giúp học sinh phát triển và mở rộng kỹ năng. Do đó, chương trình giảng dạy cần thay đổi để thích nghi, bắt kịp với các công cụ và công nghệ khác nhau", hiệu trưởng Stephen Parce chia sẻ.