Tàu vũ trụ xa Trái Đất nhất
Tàu vũ trụ Orion thuộc sứ mệnh Mặt Trăng Artemis I lập kỷ lục về khoảng cách xa Trái Đất nhất, vượt qua Apollo 13 được ghi nhận năm 1970.
Vào 8h40 ngày 26/11 (giờ miền Đông nước Mỹ), tàu vũ trụ Orion thuộc sứ mệnh khám phá Mặt Trăng Artemis I lập kỷ lục mới, trở thành phương tiện được thiết kế cho phi hành gia có khoảng cách xa Trái Đất nhất.
Tính đến 10h17 cùng ngày, Orion có khoảng cách 401.798 km so với Trái Đất. Trước đó, kỷ lục thuộc về tàu vũ trụ Odyssey dùng cho sứ mệnh Apollo 13, được ghi nhận vào 19h21 ngày 14/4/1970 với khoảng cách 400.171 km.
Jim Geffre, Giám đốc Tích hợp Phương tiện Orion, thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết Artemis I nhằm thử nghiệm các hệ thống của Orion, một trong những quy trình bao gồm đưa tàu vũ trụ vào quỹ đạo nghịch hành xa (distant retrograde orbit - DRO).
Theo NASA, quỹ đạo này có độ cao lớn so với bề mặt Mặt Trăng. Hướng di chuyển của tàu vũ trụ ngược hướng quay của Mặt Trăng quanh Trái Đất. Điểm cao nhất của DRO cách bề mặt Mặt Trăng khoảng 80.500 km.
"Thật tình cờ khi với quỹ đạo lớn, độ cao đáng kể so với Mặt Trăng, (tàu vũ trụ của) chúng tôi có thể phá kỷ lục của Apollo 13. Tuy nhiên, điều quan trọng là mở rộng ranh giới khám phá, di chuyển của tàu vũ trụ xa hơn những gì chúng tôi từng làm", Geffre chia sẻ.
Theo Engadget, kỷ lục trước đó của tàu vũ trụ Odyssey được thiết lập bất đắc dĩ. Một sự cố xảy ra giữa chuyến bay buộc NASA thay đổi lộ trình, trở lại Trái Đất thay vì hạ cánh xuống bề mặt Mặt Trăng. Với nguồn cung cấp oxy hạn chế, NASA cần đưa Odyssey quay về càng nhanh càng tốt.
Cuối cùng, cơ quan này sử dụng lực hấp dẫn của Mặt Trăng để đẩy tàu vũ trụ. Arturo Campos, kỹ sư NASA đã lên kế hoạch khẩn cấp, khiến khoảng cách giữa Odyssey với "hành tinh xanh" đạt 400.171 km.
Trên tàu vũ trụ Orion, NASA đặt hình nộm tên "Commander Moonikin Campos" (Chỉ huy Moonikin Campos) để tưởng nhớ Campos. Chuyến bay Artemis I mang theo 3 hình nộm mô phỏng phi hành gia, được phóng nhằm kiểm tra hiệu quả tấm chắn nhiệt trên khoang phi hành đoàn, thử nghiệm công nghệ hỗ trợ bằng giọng nói Callisto trên Orion.
Sau khi vào quỹ đạo, Orion sẽ tiếp tục di chuyển trong khoảng một tuần, trước khi trở lại Trái Đất bằng cách đáp xuống Thái Bình Dương vào ngày 11/12. Lộ trình của NASA cho thấy Orion sẽ đạt khoảng cách xa hơn hiện tại, khoảng 432.194 km so với Trái Đất vào 16h06 ngày 28/11 (giờ miền Đông).
Nếu kế hoạch suôn sẻ, Artemis I là bước khởi đầu cho sứ mệnh đưa con người trở lại Mặt Trăng của NASA sau khi sứ mệnh Apollo kết thúc. Cơ quan này dự kiến đưa phi hành gia lên chuyến bay Artemis II, dự kiến phóng vào năm 2024. Đến 2025, chuyến bay Artemis III sẽ đưa con người đáp xuống bề mặt Mặt Trăng lần tiếp theo sau 50 năm.
Do Artemis I không có phi hành đoàn là người thật, James Lovell, Fred Haise và Jack Swigert, những phi hành gia của sứ mệnh Apollo 13 vẫn giữ kỷ lục Guinness cho "Khoảng cách xa Trái Đất nhất của con người".
Theo Space, chủ nhân của kỷ lục có thể thay đổi sau sứ mệnh Artemis II. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào kế hoạch của NASA, với vị trí và quỹ đạo tiếp cận của Orion có thể khác so với Artemis I.